Narodowy Dzień Katalonii, znany lokalnie jako La Diada Nacional de Catalunya, to święto, które odbywa się w regionie co roku w dniu 11 września. Od zawsze jest okazją do świętowania katalońskiej kultury i obyczajów, a także zamanifestowania dążeń niepodległościowych.

 

Ale dlaczego Katalończycy świętują la Diada? Co się dzieje podczas obchodów? Oto 5 rzeczy, które trzeba wiedzieć o największym katalońskim święcie.

 

 

1. Upamiętnia słynną klęskę

Bardzo nietypowo dla wielkiego święta, la Diada przypomina o wielkiej militarnej klęsce. 11 września 1714 po 14-miesięcznym oblężeniu Barcelony armia króla Filipa V z dynastii Burbonów ostatecznie pokonała opór katalońskich żołnierzy. Kapitulacja oznaczała rozwiązanie autonomicznych instytucji katalońskich, usunięcie katalońskiego jako języka urzędowego i wprowadzenie nowych przepisów od nowo scentralizowanej Hiszpanii.

 

2. Było zakazane przez generała Franco

Pierwsze obchody la Diada miały miejsce w 1886 roku, a w 1939 zostały oficjalnie zniesione przez dyktaturę Francisco Franco. Regionalny rząd kataloński przywrócił święto dopiero w 1980 roku, pięć lat po śmierci Franco.

 

3. Jest to hołd dla zmarłych Katalończyków

4000 osób zginęło w obronie miasta podczas oblężenia Barcelony. Są oni pochowani na Morowym Cmentarzu (Fossar de les Moreres) w pobliżu kościoła Santa Maria del Mar w Dzielnicy Gotyckiej. Co roku tysiące Katalończyków składa tam kwiaty by uczcić pamięć o bohaterskich obrońcach miasta.

 

4. To świetny dzień, na bycie sprzedawcą flag

La Senyera, katalońska flaga składająca się z czterech czerwonych pasów na żółtym tle, tego dnia jest widoczna dosłownie wszędzie. Jej ogromne modele wiszą w poprzek całych budynków, podczas gdy niezliczone mniejsze wersje trzepoczą z balkonów lub zdobią tysiące samochodów. Przeważający odsetek ludzi chodzących podczas la Diada po ulicach albo macha nimi trzymając je w rękach, albo zakłada je na siebie. W ostatnich latach na popularności zyskuje nieco inna flaga - la Estelada. Składa się ona z białej gwiazdy pięcioramiennej na niebieskim trójkącie (lub czasem z czerwonej gwiazdy na żółtym trójkącie) na górze klasycznej flagi Katalonii w czerwono-żółte paski. Gwiazda ta jest nieoficjalnym symbolem katalońskiego ruchu niepodległościowego.

 

5. Jest coraz bardziej popularne

La Diada zawsze była magnesem dla zwolenników katalońskiego separatyzmu. Dla wielu osób dzień ten jest naturalną okazją by wyrazić swoją katalońską tożsamość, ale wiele innych korzysta z okazji, aby wyrazić swoje uczucia polityczne. Liczba uczestników pokojowych protestów wzrosła w ostatnich latach po tym, gdy hiszpański Trybunał Konstytucyjny zmienił statut autonomii Katalonii, aby poważnie ograniczyć moc regionu. Pierwsza masowa demonstracja odbyła się w 2012 roku, kiedy to od 600.000 do nawet 2 mln osób (w zależności którym źródłom wierzyć) zebrało się w Barcelonie, aby domagać się ogłoszenia niepodległości od Hiszpanii. W następnym roku, około 1,6 mln osób, stworzyło 400-kilometrwy łańcuch ludzki wokół całego regionu. Katalończycy chwycili się za ręce w linii od Pirenejów na północy, po granicę z Walencją na południu. Zainspirowały ich trzy republiki bałtyckie, które w ten sam sposób demonstrowały swoją niezależność od Związku Radzieckiego w latach 90. XX wieku. Akcja ta odbiła się szerokim echem na całym świecie. Rok później, w 2014 roku, miały miejsce obchody 300-lecia la Diada. Jak deklarowali organizatorzy nawet 1,8 miliona demonstrantów, stojąc ramię w ramię na dwóch głównych arteriach Barcelony, uformowało gigantycznych rozmiarów literę "V" - od hiszpańskiego słowa "votar" - "głosować".

 

AUTOR: KONRAD MITUNIEWICZ